W poprzednim artykule szczegółowo omówiliśmy tematykę składników majątku osobistego małżonków. W codziennej praktyce adwokackiej bardzo często spotykamy się jednak z jeszcze jednym pytaniem: „czy żona dziedziczy majątek osobisty należący wyłącznie do męża po jego śmierci?”. Przykładowo – jeśli mąż zakupił mieszkanie przed zawarciem małżeństwa, a w trakcie trwania małżeństwa zmarł – komu przypadnie nieruchomość po jego śmierci?

Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego dziedziczeniu podlegają wszystkie składniki majątku osoby zmarłej, niezależnie od chwili i sposobu ich nabycia.  W tej sytuacji kluczowa jest odpowiedź na pytanie – czy zmarły małżonek sporządził testament. Jeśli tak, a testament jest ważny i nie został skutecznie odwołany – majątek dziedziczą wyłącznie osoby wskazane przez spadkodawcę w testamencie. Jeśli nie – zastosowanie znajdą ogólne zasady dziedziczenia ustawowego.

W pierwszej kolejności osobami uprawnionymi do otrzymania spadku jest współmałżonek oraz dzieci zmarłego w częściach równych, przy czym udział małżonka nie może być mniejszy niż jedna czwarta całego spadku. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku (chwili śmierci), udział spadkowy, który by mu przypadał przypada jego dzieciom w częściach równych.

W przypadku, gdy spadkodawca nie miał dzieci dziedziczą jego małżonek i rodzice. Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy razem z małżonkiem spadkodawcy wynosi jedną czwartą całości spadku.

W przypadku, gdy zmarły nie miał ani małżonka, ani dzieci dziedziczą w częściach równych jego rodzice. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy) udział spadkowy, który by mu przypadał przypada rodzeństwu zmarłego w częściach równych.

W przypadku braku dzieci, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy, którzy dziedziczą w częściach równych. W braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy powołanych do dziedziczenia z ustawy – spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu.

Zatem to, kto będzie dziedziczył majątek osobisty po zmarłym małżonku zależy od okoliczności konkretnej sprawy, od tego kto z osób powołanych do dziedziczenia przez ustawę będzie żył w chwili otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy).

Masz więcej pytań lub potrzebujesz pomocy w sprawie rodzinnej? Zapraszamy do bezpośredniego kontaktu z kancelarią.